หาน เฟย์ จื่อ
หาน เฟย์ จื่อ

หาน เฟย์ จื่อ

หาน เฟย์ จื่อ (จีนตัวย่อ: 韩非子; จีนตัวเต็ม: 韓非子; พินอิน: Hán Fēi Zǐ) (ca. 280-233 BC) เป็นเชื้อพระวงศ์ของรัฐหาน เป็นคนติดอ่างพูดไม่เก่ง แต่มีความเชี่ยวชาญในการเขียนหนังสือ หาน เฟย์ เป็นนักปรัชญาชาวจีนสายนิตินิยมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในยุครณรัฐยุคจั้นกั๋ว (战国) (475-221BC) หาน เฟย์ เป็นนักปรัชญาในสำนักหลักปรัชญานิตินิยม (法家) เป็นศิษย์ของสวินจื่อ (荀子) หรือเรียกอีกชื่อว่านักปรัชญาหยู (儒家) ต่อมาได้เสนอหลักการปกครองโดยใช้หลักนิติธรรม ให้ทุกคนต้องอยู่ใต้กฎหมาย และตั้งโรงเรียนนิติธรรมขึ้น หาน เฟย์ ได้เรียบเรียงแนวคิดการปกครองของตนเป็นข้อเขียนขึ้นมาทั้งสิ้น 55 บท มีชื่อว่า "หาน เฟย์ จื่อ"เพื่อให้เหมาะสมกับการแก้ปัญหาสังคมการเมืองในยุคนั้น ทว่างานเขียนเหล่านี้ไม่ได้รับความสนใจในรัฐหานเท่าใดนัก แต่กลับเป็นที่นิยมในรัฐฉินหรือจิ๋น (秦) ซึ่งเป็นรัฐที่เข้มแข็งเกรียงไกรในสมัยนั้น และเมื่อตอนเจั้นครรัฐฉิน (ก่อนจะเป็นจิ๋นซีฮ่องเต้) ได้ยกทัพไปบุกรัฐหาน เจั้นครรัฐหานจึงจัดส่งหาน เฟย์ จื่อไปเป็นทูตพิเศษไปรัฐฉินเพื่อแสวงหาสันติภาพ เจั้นครรัฐฉินก็ถูกใจในความคิดของหาน เฟย์ จื่อเป็นอย่างมาก จึงเทียบเชิญหาน เฟย์ จื่อ ดำรงตำแหน่งเสนาบดีที่รัฐฉิน แต่หลีซือ (李斯) เป็นศิษย์ของสวินจื่อและเป็นศิษย์รุ่นน้องของหาน เฟย์ จื่อ ณ เวลานั้นก็ดำรงตำแหน่งเสนาบดีอยู่ที่รัฐฉิน ทราบถึงความปรีชาสามารถของหาน เฟย์ จื่อซึ่งสูงส่งกว่าตน ด้วยความอิจฉาริษยา จึงได้ทูลข้อมูลเท็จ ใส่ร้ายป้ายสีหาน เฟย์ จื่อต่อเจั้นครฉิน ทำให้หาน เฟย์ จื่อต้องติดคุกและถูกฆ่าตายด้วยการวางยาพิษในอาหาร (234BC)